کازرون خبر

سالمند شدن جمعیت در یک کشور، شروع مشکلاتی است که در نهایت می‌توانند به «پایانِ رشد اقتصادی» در آن کشور ختم شوند: نیروی کار کاهش پیدا می‌کند؛ هزینه‌های بخش بهداشت و درمان افزایش پیدا می‌کنند؛ به دلیل «کاهش تقاضا» اقتصاد وارد رکود می‌شود و حتی نرخ «نوآوری» در اقتصاد هم نزولی می‌شود.

به همین دلیل، بسیاری از کشورهای دنیا، سیاست‌هایی را در حوزه جمعیت دنبال می‌کنند که مشوق افزایش فرزندآوری هستند. ایران هم که در دهه‌های گذشته قهرمان حوزه «کاهش نرخ باروری» در جهان بوده، حالا نزدیک به یک دهه است که در چاله سالمند شدن جمعیت افتاده و می‌خواهد سیاست‌های تشویقی در حوزه افزایش جمعیت را به اجرا بگذارد.

اما تفاوت ایران با کشورهای دیگر در این زمینه چست و چقدر امکان موفقیت در این مسیر برای ایران وجود دارد؟

فرزند داشته باشید و پول بگیرید

اما کشورهایی که با این معضل مواجه هستند، برای کاهش شیب افت جمعیت، چه سیاست‌هایی را در دستور کار قرار می‌دهند؟ بررسی‌ها نشان می‌دهند که طیف سیاست‌های تشویق جمعیت، بسیار متنوع هستند.

به عنوان نمونه، «نرخ باروری کل» (Total fertility rate) در اروپا در حالی به طور میانگین به حدود ۱٫۵ رسیده که برای حفظ سطوحِ کنونیِ جمعیت، کشورهای این قاره باید شاهد «نرخ باروری کل» معادل حداقل ۲٫۱ باشند. (این شاخص، نشان‌دهنده تعداد میانگین فرزندانی است که یک زن در طول دوران زندگی‌اش به دنیا می‌آورد.)